Beyin tümörü, vücuttaki diğer tümörler gibi her zaman kanseri işaret etmez. İyi huylu (benign) ve kötü huylu (malign) beyin tümörleri olarak değerlendirilen bu tümörler, farklı özelliklere sahiptir. Kötü huylu tümörler kanser açısından risk taşımaktadır. İyi huylu tümörlerde kanser olmasa da hastaya rahatsızlık verecek etkilere neden olabilir. Bu yüzden beyin tümöründen şüphe edildiğinde hastaların mutlaka tetkikleri yapılmalıdır.

İyi Huylu Beyin Tümörü: Bu tümörlerde kanserli hücreler bulunmaz. Ameliyatla alındığı zaman genellikle tekrarlama olasılığı bulunmaz. Ayrıca bu özelliğe sahip beyin tümörlerinin kenarları net olup, sınırları belirgindir. Etraftaki sağlıklı dokulara yayılım yapmazlar. Buna rağmen, iyi huylu beyin tümörü de zararlı olabilir. Çünkü sağlıklı dokulara, özellikle hassas dokulara baskı yaptıklarında hastalar için risk oluşturabilirler. Nadiren, iyi huylu beyin tümörü kötü huylu tümöre dönüşebilir.

Kötü Huylu Beyin Tümörü: Bu tümörlerde kanserli hücreler bulunur ve bu nedenle hasta için yaşamsal risk oluştururlar. Hızlı bir büyüme özellikleri vardır. Beyin dışında diğer alanlara, omurilik ve vücuttaki başka bölgelere yayılım gösterebilirler. Ancak bazen kötü huylu beyin tümörü metastaz yapmaz. Bunun nedeni, tümörün kafatası kemiğinde, bir dokunun içinde ya da kafada bulunan bir yapı içinde mahsur kalmasıdır. Bu tür tümörler "enkapsüle tümör" olarak tanımlanır.

Beyin tümörü sınıflandırması, birinci dereceden dördüncü dereceye kadar düşüktün yükseğe doğru yapılır. Bu derecelendirme, tümördeki kanserli hücrelerin görünümüne göre yapılır. Üst derecedeki tümörlerde kanserli hücreler anormaldir ve tümörde hızlı bir büyüme belirlenir.

Birincil Beyin Tümörü: Bu tümörler beyin dokusunda oluşmaya başlar. Ortaya çıktıkları hücrelere veya beyin bölgesine bağlı olarak sınıflandırılır.

İkincil Beyin Tümörü: Bu tümörler vücutta başka alanlardan kan dolaşımı yoluyla beyne ulaşan hücrelerin oluşturduğu tümörlerdir. Bunlara metastatik beyin tümörü de denir.

Beyin tümörü oluşumunda hastalar taşıdıkları risk faktörleri nispetinde değerlendirilir. Aşağıda belirtilen risk faktörleri bulunan kişilerde beyin tümörü görülme riski de yükselir:

Beyin tümörü kötü huylu olursa hastalarda yerleşim yerine, tipine ve çapına göre bazı belirtilere neden olabilir. Bu belirtilerin oluşması, tümörün beyindeki hasarına, büyümesine, tümörün sinir uçlarına yaptığı baskıya göre olur. Genellikle hastalarda aşağıdaki belirtiler görülür:

Bu belirtiler beyin tümörü nedeniyle de olsa, başka bir rahatsızlık yüzünden olma olasılığını da dikkate almak gerekir. Bu yüzden beyin tümörü tanı yöntemleriyle hastanın değerlendirilmesi önemlidir. Bazen bu belirtiler tümörün erken aşamada teşhisine yardımcı olabilir. Bu yüzden ihmal edilmemelidir.

Hastaların beyin tümörü bakımından değerlendirilmesi amacıyla kullanılan tanı yöntemleri arasında nörolojik ve fiziki muayene, MR, BT, anjiyografi, biyopsi, beyin omurilik sıvısı incelemesi yapılabilir. Biyopside iğne biyopsisi, tedavi sırasında biyopsi ya da stereotaksik biyopsi tercih edilebilir.

Beyin tümörü tedavisinde çeşitli tedavi seçenekleri bulunmaktadır. En sık olarak cerrahi tedavi tercih edilir. Kafatası "kraniotomi" adı verilen işlemle beyin cerrahı tarafından açılarak girişim yapılır. Radyoterapi, tümördeki kanserli hücrelerin tahrip edilmesi için tercih edilebilir. Radyocerrahi, hem iyi huylu tümörlerde hem de kötü huylu tümörlerde invazif olmayan biçimde tümörün tedavisini sağlar. Bu yöntem, açık cerrahi uygun olmayan hastalarda tercih edilir. Bu tedavi yöntemleri, beyin tümörünün durumuna ve hastanın sağlığına bağlı olarak seçilir.

Ek olarak, kemoterapi ve immünoterapi gibi tedavi yöntemleri de beyin tümörlerinin tedavisinde kullanılabilir. Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için ilaçların kullanılmasıdır. İmmünoterapi ise hastanın bağışıklık sistemini kanserle savaşmak için güçlendiren tedavilerdir. Bu tedavi yöntemleri, hastanın genel sağlık durumu ve tümörün tipi dikkate alınarak belirlenir.